.svg)
Diễn giảWoke – một thuật ngữ từng đại diện cho sự thức tỉnh xã hội, bình đẳng giới, chống phân biệt chủng tộc giờ đây lại trở thành tâm điểm của làn sóng phản đối dữ dội trong cộng đồng game thủ. Điều gì đã khiến một khái niệm từng được ủng hộ nhiệt liệt lại trở thành cái tên bị ném đá không thương tiếc?
Không ít nhà phát triển ngày nay xem Woke như một công cụ quảng bá rẻ tiền: thay vì xây dựng nhân vật và nội dung một cách hợp lý, họ lại chọn cưỡng ép yếu tố đa dạng và nhạy cảm vào trò chơi chỉ để gây chú ý.
Ví dụ gần đây nhất là Assassin’s Creed Shadows của Ubisoft, một sản phẩm bị chỉ trích nặng nề vì biến nhân vật lịch sử Yasuke thành biểu tượng chính trị theo hướng không phù hợp với bối cảnh gốc. Đến mức quốc hội Nhật Bản còn phải vào cuộc. Hay như Warner Bros. biến Mr. Freeze, một nhân vật phản diện mang tính biểu tượng thành một cô gái trẻ với thông điệp nữ quyền thiếu chiều sâu trong Suicide Squad: Kill the Justice League.
Nhiều game thủ không phản đối sự đa dạng, nhưng họ phản đối sự nhồi nhét, gượng ép, phi logic nơi những nhân vật gốc bị chỉnh sửa đến mức mất bản sắc, chỉ để phục vụ một khẩu hiệu. Sự thay đổi này không chỉ gây tranh cãi mà còn bị ví như một hình thức xâm lược văn hóa, nơi mà bản sắc nguyên bản của nhân vật, quốc gia và lịch sử bị bóp méo để phục vụ trào lưu.
Vấn đề là, khi cái gì cũng Woke, thì chẳng còn gì thật nữa. Và khi mọi sản phẩm đều cố gắn mác Woke, người chơi bắt đầu nghi ngờ, mệt mỏi và quay lưng. Thay vì đối thoại xã hội, Woke trong game đang tạo ra chia rẽ, căng thẳng và phản ứng dữ dội, điều mà phong trào này vốn không hề hướng đến ban đầu.
Thế nên, có lẽ điều chúng ta nên chỉ trích không phải là “Woke”, mà là cách mà Woke bị lợi dụng. Và nếu ngành game tiếp tục đi theo lối mòn này, liệu người chơi sẽ còn tin tưởng vào thứ gọi là thông điệp nhân văn trong game hay chỉ đơn giản coi đó là chiêu trò bán hàng trá hình?
3
