Một trong nhũng bài thơ có sức ảnh hưởng mạnh nhất đến những người vĩ đại trong thế kỷ 19 và 20 - và nó cũng mang lại động lực cho những vĩ nhân vĩ đại nhất.
Vâng các bạn không nghe sai đâu, chỉ với nhũng dòng chữ, mà một người có thể thay đổi được toàn bộ cuộc chơi của và tạo nên những đế chế bất khả xâm phạm của thế ký trước trong đó có:
- Andrew Carnegie: Ông vua của ngày công nghiệp nặng thế kỷ 20
- Henry Ford: Một nhà những doanh nhân thành công nhất nửa đầu thế kỷ 20
- Thomas Edison: cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 được xem như nhà phát minh cho ánh sáng của nhân loại
Và còn rất nhiều nhũng cái tên khác từ tổng thống cho đến nhũng người có ảnh hưởng lớn trong xã hội.
Vậy tạo sao bài thơ này lại có sức ảnh hưởng đến thế, tại sao giá trị của nó vẫn còn được giữa nguyên vẹn cho đến ngày nay?
Hôm nay tôi sẽ giúp bạn phân tích bài “IF” “NẾU” của Rudyard Kipling người đạt giải Nobel Văn Học vào năm 1907
Bài thơ sẽ giữ nguyên bản gốc bằng tiếng anh và sẽ được giải thích ra tiếng Việt giúp các bạn hiểu rõ hơn về sắc thái và ý nghĩa của nó
Phần bài thơ tiếng anh (Tiếng Việt ở dưới)
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you,
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don’t deal in lies,
Or being hated, don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise
If you can dream—and not make dreams your master;
If you can think—and not make thoughts your aim;
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same;
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build ’em up with worn-out tools
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: ‘Hold on!’
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings—nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run—
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And—which is more—you’ll be a Man, my son!
Giải nghĩa tiếng Việt
Nếu bạn có thể giữ cái đầu lạnh khi mọi thứ quanh bạn
Đang dần mất kiểm soát và đổi lỗi cho bạn
Nếu bạn có thể tin tưởng bản thân mình khi ai cũng nghi ngờ bạn
Và cảm thông cho những nghi ngờ của họ
Nếu bạn có thể chờ đợi mà không cảm thấy mệt mỏi
Hoặc bị lừa dối, đừng đáp trả bằng dối trá
Hoặc bị ghét bỏ, đừng nhường chỗ cho sự căm ghét
Và đừng có vẻ bề ngoài quá tốt, cũng đừng ăn nói quá không ngoan
Nếu bạn có thể mơ mộng - và không để giấc mơ làm chủ bạn
Nếu bạn có thể nghĩ - và không biến suy nghĩ thành mục tiêu của bạn
Nếu bạn có thể gặp cả CHIẾN THẮNG và THẤT BẠI
Và đối sử với hai kẻ mạo danh đó như nhau
Nếu bạn có thể chịu được khi nghe sự thật bạn đã nói
Bị lũ xảo quyệt giăng bẫy để lừa gạt những kẻ ngây thơ
Hoặc nhìn những thứ bạn đã dành cả cuộc đời để theo đuổi bị tan vỡ,
Và khom lưng và xây dựng chúng với nhũng công cụ đã cũ kỹ
Nếu bạn có thể chất thành một đống của những gì bạn đã chiến thắng
Và mạo hiểm nó hết vào một trò chơi may rủi
Và thua thuộc, và bắt đầu lại từ đàu
Và không bao giờ than thở một lời nào về mất mát đó
Nếu bạn có thể ép trái tim, dây thần kinh và gân cốt của mình
Để phục vụ bạn khi chúng đã chẳng còn nữa
Và hãy kiên nhẫn nếu trong bạn không còn gì cả
Ngoại trừ ý chí nói với chúng rằng “Hãy đợi đã”
Nếu bạn có thể nói chuyện với đám đông và giữ được đức hạnh của mình
Hoặc đi với các vị vua nhưng không mất đi sự gần gũi thông thường
Nếu không có bạn bè hay kè thù nào có thể làm tổn thương bạn
Nếu bạn coi trọng tất cả mọi người, nhưng không ai quá nhiều
Nếu bạn có thể lấp đầy một phút không thể tha thứ
Với một quãng đường chạy trong 60 giây
Trái đất và mọi thứ trong đó đều thuộc về bạn
VÀ - HƠN TẤT CẢ - BẠN LÀ MỘT NGƯỜI ĐÀN ÔNG - CON TRAI TA!